Category: Philosophy -5

दर्शन-१४ पूर्वीय दर्शनलाइ कसले के भने ?

PHILOSOPHY OF UPANISHAD PAUL DEUSSEN  पाल ड्युसन एक जर्मन दार्शनिक हुन् । उनले संस्कृतको अध्ययन गरेर PHILOSOPHY OF UPANISHAD नामका प्रसिध्द पुस्तक लेखेका थिए । पालको जन्म ७ जनवरी १८४५…

दर्शन : १३ क्रमश: सृष्टिका प्रथम पुरुष मनु 

सृष्टिका प्रथम पुरुष मनु  मनु स्मृति: मनु स्मृति हिन्दु धर्मको संबिधान नै हो भन्दा हुन्छ । मनुस्म्रितिलाई धर्मशास्त्र भन्दा पनि समाज र राज्यलाइ नियम कानुन भित्र बाधेर राख्नको लागि लेखिएको…

दर्शन-१२ क्रमश

३. ब्रह्म्वादी वादरायण  (३०० इशा पुर्व)  एक भारतीय दार्शनिक र ऋषि थिए जो वेदान्तको हिन्दू दार्शनिक विद्यालयको स्रोत पाठ ब्रह्म सूत्रका प्रतिष्ठित लेखक थिए। उनको जीवनकाल का अनुमान लगभग पाँचौं…

दर्शन- ११ क्रमश :

क्रमश : २. योगवादी पतन्जली ४०० इशा पुर्व  पताजलिले २५० इशा पुर्व देखि नै प्रचलित योग क्रियालाई १९४ सुत्रमा समाहित गरेका थिए । यी सूत्रलाई चार भागमा बाडेर समाधिपाद ५१…

दर्शन -१० क्रमश :

अध्याय  2. इश्वरवादी दर्शन  आधुनिक दर्शन, अनीश्वरवादी दर्शन र बिभिन्न धार्मिक तथा बिचारका बारेमा अध्ययन बाकि नै छ । त्यसको बारेमा क्रमश: लेख्दै जाने नै छु । वैदिक दर्शनलाइ बिस्तार…

दर्शन – ९ क्रमश :

४. सत्यकाम जावाल : (६५० इशा पुर्व )  जीवनी सत्यकाम जावाललाइ छंदिग्य उपनिसादमा भेत्याइञ्छ । याज्ञवल्क्यका  जजमान राजा जनकले सत्यकाम संग बार्तालभ भएको कुरा उल्लेख भएको पाइन्छ ।  सत्यकाम- जावाल…

दर्शन ८

३.. ऋषि याज्ञवल्क्य  ( 700- ६५० ईसा पूर्व) याज्ञवल्क्य- बृहदारण्यक उपनिषदमा चित्रण गर्ने एक हिन्दू वैदिक ऋषि हुन् । जो उद्दालकआरुणि गौतमका प्रमुख शिष्य थिए । याज्ञवल्क्यले अस्तित्व, चेतना र…

दर्शन – ८ क्रमश :

वैदिक कालिन उपनिसदका दार्शनिकहरु :  १. प्रवाहण जैवली :(७००-६५० इशा पुर्व) प्रवाहण आरुणीका गुरु भएकोले ६५० इशा पुर्व भन्दा केहि अगाडिको मान्न सकिन्छ । आरुनिका शिष्य याज्ञवल्क्य ६५० इशा पुर्व…

दर्शन-७ क्रमश :

  ५. उपनिसद (७००-१०० इशा पुर्व ) इश, छान्दोग्य, ब्रिहदारण्यक  (७०० इश  पुर्व ) एतरेव, तैत्तिरीय (६००-५००इशा पुर्व ) प्रश्न ,केन, कठ ,मुन्ड़क, मान्डूक्य ( ५००-४०० इशा पुर्व ) कौशितकी,…

दर्शन-६, क्रमश

 दार्शनिक बिचार ६ पूर्वीय दर्शनमा दर्शन र धर्मको सदा घनिष्ट सम्बन्ध छ । धर्म र दर्शनलाई परिपूरक मात्रै होइन । यो एक अर्काको अंग नै मानिएको छ । हिन्दु दर्शन…