क्रमश : २. योगवादी पतन्जली ४०० इशा पुर्व  पताजलिले २५० इशा पुर्व देखि नै प्रचलित योग क्रियालाई १९४ सुत्रमा समाहित गरेका थिए । यी सूत्रलाई चार भागमा बाडेर समाधिपाद ५१…

अध्याय  2. इश्वरवादी दर्शन  आधुनिक दर्शन, अनीश्वरवादी दर्शन र बिभिन्न धार्मिक तथा बिचारका बारेमा अध्ययन बाकि नै छ । त्यसको बारेमा क्रमश: लेख्दै जाने नै छु । वैदिक दर्शनलाइ बिस्तार…

   सिस्नो stinging nettle पहाडतिर खेतबारी, जंगल जहा तही सिस्नो पाइन्छ । सिस्नो छुदा पोल्छ । पहाडी भेकमा सिस्नोको साग खानछान । यसको साग असाध्यै स्वादिलो हुन्छ । सिस्नोलाइ अंग्रेजीमा …

४. सत्यकाम जावाल : (६५० इशा पुर्व )  जीवनी सत्यकाम जावाललाइ छंदिग्य उपनिसादमा भेत्याइञ्छ । याज्ञवल्क्यका  जजमान राजा जनकले सत्यकाम संग बार्तालभ भएको कुरा उल्लेख भएको पाइन्छ ।  सत्यकाम- जावाल…

३.. ऋषि याज्ञवल्क्य  ( 700- ६५० ईसा पूर्व) याज्ञवल्क्य- बृहदारण्यक उपनिषदमा चित्रण गर्ने एक हिन्दू वैदिक ऋषि हुन् । जो उद्दालकआरुणि गौतमका प्रमुख शिष्य थिए । याज्ञवल्क्यले अस्तित्व, चेतना र…

वैदिक कालिन उपनिसदका दार्शनिकहरु :  १. प्रवाहण जैवली :(७००-६५० इशा पुर्व) प्रवाहण आरुणीका गुरु भएकोले ६५० इशा पुर्व भन्दा केहि अगाडिको मान्न सकिन्छ । आरुनिका शिष्य याज्ञवल्क्य ६५० इशा पुर्व…

  कन्टकारी/बृहती (thorn nightshade) बृहती झाडी (वृहती / Solanum indicum ) बृहती (बृहती) लाइ हिन्दीमा बन भन्टा/ बढी कटेली भनिन्छ । अंग्रेजीमा यसको नाम indian nightshade /poison berry /bush tomato…

  ५. उपनिसद (७००-१०० इशा पुर्व ) इश, छान्दोग्य, ब्रिहदारण्यक  (७०० इश  पुर्व ) एतरेव, तैत्तिरीय (६००-५००इशा पुर्व ) प्रश्न ,केन, कठ ,मुन्ड़क, मान्डूक्य ( ५००-४०० इशा पुर्व ) कौशितकी,…

 दार्शनिक बिचार ६ पूर्वीय दर्शनमा दर्शन र धर्मको सदा घनिष्ट सम्बन्ध छ । धर्म र दर्शनलाई परिपूरक मात्रै होइन । यो एक अर्काको अंग नै मानिएको छ । हिन्दु दर्शन…

  चरी अमिलो procumbent yellow sorrel चरी अमिलोलाइ हिन्दीमा अमृत सक, टिन्पुटिया, चंगेरी, अमरुल, खट्टी बूटी भनिन्छ । चरी अमिलोको बोटानिकल नाम Oxalis corniculata हो । जहातही पाइने घाँस हो…